Publicaties

De reis van de Belgica in 1897-1899, onder leiding van Adrien de Gerlache, is een belangrijke mijlpaal geweest in de exploratie van het Zuidpoolgebied. Het was namelijk - naast een avontuurlijke reis met waardevolle geografische ontdekkingen - de eerste expeditie die diepzee stalen verzamelde binnen de Antarctische cirkel en die overwinterde in het pakijs.

Deze drie jaar durende expeditie leverde heel wat belangrijk wetenschappelijk materiaal op, uitvoerig beschreven in een reeks van wetenschappelijke rapporten. Deze publicaties zijn een onschatbaar referentiewerk met betrekking tot de geografie en biologie van de Zuidpool. Om deze schat aan informatie te vrijwaren en meer toegankelijk te maken, heeft het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) heeft - in samenwerking met het Belgica Genootschap - deze rapporten gedigitaliseerd en zijn deze nu vrij te raadplegen via de website.

Maar de Zuidpool expeditie van 1897-1899 was niet de enige expeditie die met de Belgica werd ondernomen. De Belgica trok ook richting Svalbard en naar de Kara Zee (1907 en 1909). Ook deze expedities werden uitvoerig beschreven en een lijst van publicaties hiervan zal binnenkort beschikbaar zijn op onze website.

De meeste rapporten en publicaties voortkomend uit deze Belgica expedities zijn nu goed ontsloten en gekend. Anders is het echter gesteld met de vele illustraties in deze literatuur. Foto's en tekeningen van nieuw ontdekte soorten, het in beeld brengen van het gebruik van wetenschappelijke apparatuur, indrukken van het alledaagse leven aan boord van de Belgica en nog veel meer. Om ook deze schatten de aandacht en zichtbaarheid te geven die ze verdienen, heeft het Belgica Genootschap inspanningen ondernomen om deze figuren, foto's en tekeningen afzonderlijk te beschrijven en beschikbaar te maken.

Men kan gerust stellen dat de historische Zuidpool expeditie van Adrien de Gerlache nog tot op vandaag een invloed heeft op onze geschiedenis en het imago van België. Zo heeft de Gerlache en zijn team aan meer dan 80 van hun geografische ontdekkingen namen gegeven die gerelateerd zijn aan sponsers van de expeditie, familieleden en bekende personen, waardoor ze vereeuwigd werden in geschiedenisboeken en atlassen. De toeristen die jaarlijks naar het Antarctische Schiereiland reizen kunnen zo niet meer om België heen: ze varen ondermeer langs Luik Eiland, Brabant Eiland, Gent Eiland en door de Vlaanderen Baai... Wij probeerden deze veelheid van plaatsnamen in kaart te brengen en de geschiedenis van de plaatsnaam mee te geven...